De zorg verbeteren: hoe pakken de artsen en verpleegkundigen van TalentCare dat aan? Daarover gaan wij met ze in gesprek.

Minder onrust bij ouderen door geluiddempende koptelefoons

De zorg verbeteren kan al met heel eenvoudige oplossingen, bewijst ANIOS Ouderengeneeskunde Arshad Al-Ghafour (32). In een Fries verpleeghuis introduceerde hij geluiddempende koptelefoons, speciaal voor dementerenden die last hebben van geluidsprikkels. Arshad vertelt over zijn verbeterinitiatief en zijn motivatie om de ouderenzorg te verbeteren. “Koptelefoons geven rust en privacy.”

Meteen op zijn eerste werkdag oppert Arshad het idee geluiddempende koptelefoons te introduceren. “Collega’s vertelden dat verschillende bewoners last hebben van geluidsprikkels”, blikt Arshad terug. “Ze worden daardoor onrustig of beginnen ineens te schreeuwen.”

Arshad vraagt wat zijn collega’s al doen om geluidsprikkels te verminderen. En of ze weleens aan geluiddempende koptelefoons hebben gedacht. “Het antwoord was nee. Dat leek mij een goed moment om daar verandering in te brengen.”

Prikkels binnen de ouderenzorg verminderen

De ANIOS Ouderengeneeskunde gaat meteen aan de slag. Hij zoekt contact met de psychologe van de afdeling. Samen selecteren ze drie ouderen bij wie geluidsprikkels hun gedrag beïnvloeden. “Deze mensen worden bijvoorbeeld boos van veel lawaai of juist rustig door muziek”, legt Arshad uit. “Bij hen wilde ik de koptelefoons als eerste testen.”

Veel dementerenden hebben last van geluidsprikkels, weet Arshad. “Hun hersens verwerken prikkels anders dan vroeger.” En die prikkels zijn er in de ouderenzorg in overvloed.

Zo brengen bewoners grote delen van de dag in een gezamenlijke huiskamer door. Arshad: “Soms zitten daar wel zestien mensen. De een wil tv kijken, de ander muziek luisteren, en weer twee anderen voeren een gesprek. Een koptelefoon is dan een simpele oplossing om ze meer rust en privacy te geven.”

Patiënten overtuigen

Van zijn manager krijgt Arshad budget om drie koptelefoons aan te schaffen. Daarna test hij ze bij de eerste drie ouderen. “Dat was nog een uitdaging”, lacht hij. “Dementerenden accepteren niet zomaar een vreemd voorwerp op hun hoofd.”

Daarom betrekt hij de families van de ouderen bij zijn plan. Als zij op visite komen, haalt Arshad de koptelefoon erbij. “Zo krijgen bewoners het idee dat de koptelefoon bij hun familie hoort. Dat moet ze een veilig gevoel geven.” En die aanpak werkt.

Positieve effecten van de koptelefoons

Inmiddels liggen op verschillende afdelingen in het verpleeghuis koptelefoons klaar. Zorgmedewerkers kunnen ze via bluetooth verbinden met televisies en laptops. “Onze bewoners kunnen nu muziek luisteren die ze zelf leuk vinden. Of een tv-programma kijken zonder dat ze anderen storen”, vertelt Arshad tevreden.

Hij heeft zelfs een speciaal e-mailadres aangemaakt. Daar kunnen familieleden persoonlijke muziek of videofragmenten naartoe sturen. Maar zorgverleners kunnen de koptelefoons ook zonder muziek inzetten.

Arshad: “De koptelefoons dempen omgevingsgeluiden met vijftig procent. Daarom zijn ze ook geschikt voor bewoners die op elk gesprek reageren. Met een koptelefoon op worden ze een stuk rustiger. En hun omgeving dus ook.”

Ook brengt de ANIOS Ouderengeneeskunde de koptelefoons regelmatig ter sprake tijdens zijn visites. “Ik geef collega’s de tip om de koptelefoons in te zetten als ouderen beginnen te klagen. Dat kan een signaal zijn dat de prikkels ze te veel worden. Een koptelefoon kan in zulke gevallen preventief werken.”

Voorzichtig sneeuwbaleffect

Langzaam maar zeker zijn steeds meer zorgverleners op de hoogte van zijn verbeterinitiatief. “Onze psychomotorisch therapeut had interesse”, vertelt Arshad enthousiast. “En een van de welzijnsmedewerkers wilde de koptelefoons gebruiken bij activiteiten met de bewoners. Bijvoorbeeld bij virtuele fietstochten op een hometrainer.”

Het enthousiasme van zijn collega’s geeft Arshad vertrouwen in het effect van zijn verbeterinitiatief. “De welzijnsmedewerkers en therapeuten werken ook in andere verpleeghuizen. Zij kunnen de koptelefoons daar ook weer onder de aandacht brengen. Zo hoop ik nog meer mensen te bereiken.”

Twijfels bij collega’s

Tegelijkertijd loopt Arshad ook tegen uitdagingen aan. “Niet iedereen was direct enthousiast over mijn plan”, bekent hij. “Sommige collega’s trokken mijn idee in twijfel. Of ze vonden de bluetoothfunctie van de koptelefoons ingewikkeld.”

Dat laatste probleem is gelukkig makkelijk op te lossen. Arshad maakt zelf een handleiding met foto’s van de koptelefoons, tv’s en laptops in het verpleeghuis. Daarbij beschrijft hij hoe je de koptelefoons met de apparatuur verbindt. “De handleiding hangt nu op elke afdeling, zodat elke zorgverlener er in principe mee kan werken.”

Bovendien krijgt hij veel support van zijn TalentCare-begeleider. “Zij leerde me accepteren dat het tijd kost om veranderingen door te voeren. En dat ik soms wat meer geduld mag hebben.”

Tips voor andere zorgverbeteraars

Arshad heeft veel van zijn verbeterinitiatief geleerd. “De volgende keer pak ik de communicatie over mijn plan anders aan. Nu heb ik verschillende mensen apart over mijn idee verteld. Ik had verwacht dat zij het vanzelf met andere collega’s zouden delen. Maar dat gebeurde niet altijd.”

Zijn tip: presenteer je verbeterinitiatief tijdens een multidisciplinair overleg. “Dan betrek je in een keer al je collega’s bij je plan en zorg je voor extra draagvlak. Bovendien kunnen zij je helpen met de implementatie. En misschien hebben ze tips waar je zelf nog niet aan had gedacht.”

 Continu zorgverbeteren

Het allerbelangrijkste inzicht dat Arshad opdeed? Dat hij voorlopig geen afscheid wil nemen van de ouderenzorg.

“Voorheen wilde ik arts worden in een ziekenhuis”, vertelt hij. “Tot ik de kans kreeg om via TalentCare in de ouderenzorg aan de slag te gaan. Vanaf dag één was ik enthousiast. Vooral omdat ik hier echt een band kan opbouwen met patiënten. Ik wil nu zelfs de opleiding tot specialist ouderengeneeskunde volgen. Ik zit nog vol ideeën om de ouderenzorg verder te verbeteren.”