Kindersterfte in Ethiopië omlaag brengen

Namens de Medical Export Group tekenden we de verhalen van verschillende medewerkers op. Wat doen zij om de gezondheidszorg wereldwijd te verbeteren? Projectmanager Ahmed Musa vertelt over het NICU-project, waarmee de MEG kindersterfte in Ethiopië omlaag brengt.

Het is het grootste project uit de bedrijfsgeschiedenis van de MEG: het Neonatale Intensive Care Unit (NICU) project in Ethiopië. Samen met vaste samenwerkingspartners, Unicef en het Ministerie van Volksgezondheid in Ethiopië, zet de MEG zich om het kindersterftecijfer omlaag te brengen. Hoe? Door tachtig ziekenhuizen in Ethiopië te voorzien van medische hulpmiddelen en kennis voor de zorg voor zieke baby’s.

De cijfers liegen er niet om. Elke dag overlijden zo’n 250 kinderen in Ethiopië. Eén van de oorzaken is het gebrek aan medische hulpmiddelen op de NICU van ziekenhuizen: de afdeling die zorg biedt aan (vroeggeboren) zieke baby’s. Om het kindersterftecijfer drastisch te verlagen, heeft de overheid van Ethiopië het NICU-project geïnitieerd. Na een aanbestedingstraject van bijna twee jaar en een evaluatie van Unicef, kwam de MEG in 2018 als beste uit de bus om het project uit te voeren. Ahmed Musa (38), inmiddels tien jaar werkzaam bij de MEG, werd aangewezen als projectmanager. Met trots vertelt hij over zijn rol – en die van de MEG – in de verbetering van de gezondheidszorg in Ethiopië.

Van röntgenapparaat tot ziekenhuisbed

“Het NICU-project is uniek binnen de MEG”, vertelt Ahmed. “Meestal leveren we medische hulpmiddelen voor noodsituaties, maar dit project is gepland. We leveren pakketten met 35 NICU-items voor tachtig ziekenhuizen in Ethiopië. Het gaat om hulpmiddelen voor kinderafdelingen en laboratoria, zoals een X-ray apparaat (röntgenapparatuur), een ultrasound scanner (voor echo’s), maar ook om ziekenhuisbedden.”

De enorme omvang maakt dit project uitdagend, vindt Ahmed. “We zijn van a tot z betrokken bij de implementatie van het project. We doen veel meer dan alleen hulpmiddelen leveren.” Zo is de MEG ook verantwoordelijk voor de installatie van apparatuur en het trainen van lokaal medisch personeel. Ook blijft de MEG na afloop betrokken voor onderhoud van apparatuur en het beschikbaar stellen van onderdelen. “Ons werk stopt dus niet bij het leveren van de hulpmiddelen aan het laatste ziekenhuis.”

De ziekenhuizen die meedoen met het project zijn geselecteerd door het Ministerie van Volksgezondheid in Ethiopië. De MEG ontving tijdens het aanbestedingstraject een lijst met benodigde hulpmiddelen. Vervolgens ging de inkoopafdeling van de MEG aan de slag. Ahmed: “Mijn collega’s konden direct rekenen op onze vaste leveranciers, maar zoeken ook continu naar nieuwe partners. Dat doen ze lokaal en internationaal. We willen immers de beste producten aanbieden met de juiste specificaties, tegen goede prijzen.”

Installeren, trainen en controleren

Na de uitgebreide controle- en testfases werden de goederen per boot of vliegtuig via Djibouti naar Ethiopië getransporteerd. Ahmed: “Normaal gesproken neemt de klant ons werk dan over. Maar de wensen van onze klanten veranderen ook steeds. Zo kregen we van onze klanten in Afrikaanse landen te horen dat er behoefte was aan meer sturing en begeleiding. Daarom ben ik namens de MEG in Ethiopië aanwezig om de implementatie van de apparatuur in goede banen te leiden.”

Ahmed stuurt technische teams naar de ziekenhuizen. Die beoordelen of de ziekenhuizen klaar zijn voor de ontvangst en installatie van apparatuur. Is er voldoende capaciteit? Werkt de elektriciteit? Zijn er watervoorzieningen aanwezig? Vervolgens wordt het Ministerie van Volksgezondheid in Ethiopië op de hoogte gesteld met een rapport. Pas na officiële goedkeuring van het ministerie, de hoofdopdrachtgever, wordt de apparatuur gedistribueerd en geïnstalleerd.

Ook zorgt de MEG ervoor dat het ziekenhuispersoneel in Ethiopië weet hoe de medische hulpmiddelen werken. Ahmed: “Onze leveranciers hebben 23 biomedical engineers in Ethiopië getraind volgens het ‘train de trainer’ principe. Na vier weken konden zij met 19 verschillende hoofdapparaten werken en bijvoorbeeld zelf röntgenfoto’s of echo’s maken. Ook weten ze hoe ze de apparatuur moeten onderhouden. Heel gaaf om te zien.” Deze biomedical engineers kunnen nu het lokale ziekenhuispersoneel trainen, zodat de kennis behouden blijft.

Verder levert de MEG kennis en expertise op het gebied van onderhoud. Ahmed: “We willen voorkomen dat een duur X-ray apparaat niet gebruikt wordt doordat bepaalde onderdelen niet lokaal beschikbaar zijn. Of omdat ziekenhuismedewerkers niet weten hoe ze basaal onderhoud aan apparatuur moeten uitvoeren.” Daarom zet de MEG ook lokale serviceproviders op. Daar kunnen ziekenhuismedewerkers terecht als ze problemen met de apparatuur ervaren na de implementatie van het project. Dat de MEG dit soort services aanbiedt, is nieuw. Ahmed: “Het is een voorbeeld van de manier waarop we in de toekomst willen werken.”

Leren en verbeteren

Vanwege de enorme omvang van het project werkt de MEG in verschillende fases. Vijftig ziekenhuizen hebben de medische hulpmiddelen inmiddels in gebruik genomen. De komende maanden krijgen de laatste ziekenhuizen de hulpmiddelen die zo hard nodig zijn. Ahmed: “Doordat we in fases werken, leren we continu. De technische teams hebben bijvoorbeeld steeds minder tijd nodig om apparatuur te installeren. Zo krijgen patiënten eerder hulp. Bovendien zijn alle goederen tijdig en volgens afspraak geleverd. Met als resultaat een tevreden klant en een blije patiënt. Daar werken we elke dag hard aan met een gepassioneerd en multidisciplinair team.”

De MEG is gewend om in te spelen op onverwachte gebeurtenissen. “We hebben dagelijks contact met onze klanten en zijn lokaal aanwezig. Daardoor kunnen we inspelen op uitdagingen in een dynamische omgeving.” Als voorbeeld neemt Ahmed ziekenhuizen die toch niet klaar bleken te zijn voor de implementatie van apparatuur. Of ziekenhuizen die extra prioriteit kregen, maar aanvankelijk niet op de lijst stonden voor implementatie van apparatuur. Ahmed: “Dan komt de MEG in actie. Samen met het ministerie en Unicef kijken we hoe we de apparatuur zo snel mogelijk op de plek kunnen krijgen waar die het meest nodig is. Uiteindelijk gaat het ons erom dat patiënten zo snel en goed mogelijk worden geholpen. En dat wij de verwachtingen van onze klanten nakomen en overtreffen.”

Onbetaalbaar

Hoewel de verantwoordelijkheid soms zwaar is en hij lange werkdagen maakt, haalt Ahmed veel voldoening uit zijn werk. “Mijn eerste ervaring in een Ethiopisch ziekenhuis was heftig. In de gangen sliepen hoogzwangere vrouwen, wachtend tot ze aan de beurt waren. Er was weinig apparatuur. En de apparatuur die er was, was in slechte staat. Ook was er veel behoefte aan kennis over medische apparatuur.” Inmiddels overheerst een goed gevoel. “Van alle plekken ter wereld heeft Afrika goede gezondheidszorg het hardst nodig. Dat ik daar samen met mijn MEG-collega’s, trouwe leveranciers en opdrachtgevers aan bijdraag, maakt mij heel trots.”

Wat Ahmed nooit meer vergeet: het moment waarop het eerste ziekenhuis een radiant-warmer (warmteapparaat) in gebruik nam. “Op de gezichten van de ziekenhuismedewerkers verscheen een enorme grijns toen het warmteapparaat eindelijk binnen kwam. Ze hadden het zo hard nodig. Nog enthousiaster werden ze tijdens de gebruikerstraining, toen ze leerden wat ze ermee konden. En helemaal blij waren ze toen de eerste baby eronder werd gelegd om op temperatuur te blijven. Eén blik op de kraamafdeling en ik zag alleen maar blije artsen, blije ouders en een baby die warm werd gehouden. Priceless effort.”