Een betere zorgverlener dankzij mindfulness

De zorg verbeteren: hoe pakken de artsen en verpleegkundigen van TalentCare dat aan? Daarover gaan wij met ze in gesprek.

Een betere zorgverlener dankzij mindfulness

Mindfulness zweverig? Niet voor Koen van Steekelenburg (29). Deze levensstijl helpt hem onder andere om rustig te blijven in crisissituaties. Volgens de ANIOS Psychiatrie heeft mindfulness voor elke zorgverlener meerwaarde. “Het helpt je om goed voor jezelf te zorgen, waardoor je weer beter voor anderen kunt zorgen.” Daarom geeft Koen sinds kort mindfulness-trainingen aan zijn collega’s.

“Mindfulness is voor mij een synoniem voor aandacht. Aandacht voor jezelf, je collega’s of je patiënten. Maar ook voor je gedachten, emoties of de gevolgen van je handelen.”

Hulpmiddel bij crisis

“Een tijdje terug werd ik ‘s nachts opgeroepen voor een crisissituatie met een patiënt. Onderweg in de auto spookten allerlei gedachten door mijn hoofd. Wat zou er aan de hand zijn? Kon ik wel helpen? Wat als ik geen oplossing had?

Op zulke momenten helpt mindfulness mij. Daardoor herken ik wat er bij mezelf gebeurt. Dat ik last heb van piekergedachten, maar dat die mij niet verder gaan helpen mijn werk goed te doen. En dat ik er óók voor kan kiezen mijn aandacht te verplaatsen naar het hier en nu. Bijvoorbeeld door me te focussen op mijn ademhaling of op mijn houding. Dat helpt me om weer te ontspannen. Zodat ik me daarna met volle aandacht op mijn patiënt kan richten.”

Zelfontwikkeling

“Ik ontdekte mindfulness in 2018. Op aanraden van mijn tante bezocht ik een klooster in Frankrijk. Daar leven kloosterlingen volgens de leer van de bekende boeddhist Thich Nhat Hanh. Echt iets voor jou, vond ze. Ik was nieuwsgierig en vertrok voor twee weken naar Frankrijk.

Mijn tante had gelijk. Ik was diep onder de indruk van de manier waarop de kloosterlingen leven. Alles wat ze doen, doen ze met aandacht. Zitten, lopen, spreken, luisteren, eten. Dat inspireerde me.

Sindsdien is mindfulness een onderdeel van mijn leven. Ik probeer dagelijks te oefenen met loop- en zitmeditaties, yoga of luisteroefeningen. Soms doe ik dat alleen, maar ik oefen ook meerdere keren per week met mensen van een mindfulness-groep in Amsterdam.

Voor mij is mindfulness een manier om mezelf te ontwikkelen. Om wat ik doe, zo goed mogelijk te doen. En de beste versie van mezelf te zijn.”

Training voor collega’s

“Vorig jaar vroeg mijn manager van TalentCare of ik een training mindfulness wilde geven aan collega’s op kantoor. Ik voelde me vereerd, maar vond het ook spannend.

Ik koos voor de bewezen methode ‘Mindfulness Based Stress Reduction’. Dat is een training van acht bijeenkomsten van twee uur per keer. Eerst heb ik de training zelf gevolgd, om te leren hoe ik mindfulness goed op anderen overbreng. Daarna startte ik met een groep van zeven collega’s.

Vanwege corona gaf ik mijn lessen online. Dat was een voordeel, omdat collega’s mee konden doen vanuit hun eigen, vertrouwde omgeving. Ik vertelde wat mindfulness is en wat het je kan brengen. Samen deden we oefeningen en bespraken we hoe het ging. En ik gaf collega’s oefeningen om zelfstandig te doen.”

Beter voor jezelf zorgen

“De feedback was positief. Collega’s hadden echt iets aan mijn lessen, zeiden ze. Sommigen kunnen zichzelf nu beter afremmen op drukke of stressvolle momenten. Omdat ze bijvoorbeeld beter aanvoelen wanneer ze pauze nodig hebben.

Mindfulness heeft voor iedereen meerwaarde, maar zeker voor zorgverleners. Het helpt je om beter voor jezelf te zorgen, omdat je goed aanvoelt wat je nodig hebt. En daardoor kun je weer beter voor anderen zorgen.”

Sneeuwbaleffect

“In het najaar geef ik mijn volgende training. Daarin wil ik ook luisteroefeningen opnemen. Die helpen zorgverleners om met volle aandacht naar patiënten te luisteren, waardoor zij zich meer gehoord voelen.

Uiteindelijk hoop ik dat steeds meer collega’s met mindfulness aan de slag gaan. Want hoe meer mensen het beoefenen, hoe meer we elkaar kunnen versterken.”

Verbeterinitiatieven bij TalentCare

Alle artsen en verpleegkundigen van TalentCare werken aan praktische verbeterinitiatieven. Daarmee zorgen ze voor duurzame veranderingen op hun werkplek. En maken ze het verschil tussen goede zorg en de best mogelijke zorg. Met meer tijd en ruimte voor waar het écht om gaat: zorg met persoonlijke aandacht. Lees bijvoorbeeld hoe Arshad Al-Ghafour de zorg voor dementerende ouderen verbetert met geluiddempende koptelefoons.